Handig om te weten: van dit boek is een webversie beschikbaar. Als je je registreert, krijg je gratis toegang, plus relevante extra’s.

De meeste foto’s die gemaakt worden, zijn portretten. Wie meer uit een portret wil halen, schaft flitsers aan voor een thuisstudio of op locatie. In dit boek van de ervaren portretfotograaf Ferry Knijn vind je alle informatie die je nodig hebt om met minimale middelen, maar maximale kennis het meeste uit je thuis- of eerste studio te halen. Ook als je op locatie fotografeert is het een bron van waardevolle en praktische informatie voor de hoogwaardige portretfotografie.

In Portretfotografie leert Ferry Knijn je alles over camera-instellingen en lichtopstellingen die nodig zijn voor perfecte portretfotografie. Bovendien legt hij uit wat de ideale nabewerking is voor een portret, waarbij je de huidtinten natuurlijk houdt en de belichting net een beetje meer professionele sprankeling geeft. Ook besteedt hij aandacht aan hoe je een geschikt model vindt en hoe je daarmee ideaal samenwerkt. Verder bespreekt de auteur veel voorbeeldsituaties en legt hij uit hoe je op verschillende manieren een aansprekend portret kunt krijgen.

We geven hier als voorproefje uit het boek: hoe maak je een karakterportret?

Karakterportret

Op een karakterportret zet je mensen met een bijzonder uiterlijk figuurlijk op een voetstuk. Het is daarbij van belang dat hun charisma van de foto afstraalt. Hoe regel je dat als fotograaf? Hoe maak je een karakterportret? Hoe zorg je ervoor dat je licht en pose bij je portretfotografie in dienst stelt van de persoonlijkheid van de geportretteerde? Portretfotograaf Ferry Knijn geeft er in zijn boek ‘Portretfotografie’ een handige werkwijze voor. In zijn omgeving is Ferry Knijn voortdurend op zoek naar mensen met een mooie, fotogenieke uitstraling. Hij wilde een stemmige achtergrond en gebruikte daarvoor simpelweg een donker rolgordijn dat zich al in huis bevond.

Stap 1: de lichtopstelling

Als hoofdlicht heeft Ferry Knijn gekozen voor een Profoto A1x. Deze lijkt erg op een reportageflitser, maar door de andere kop en accu kan hij sneller herladen, heeft hij meer kracht en betere consistentie qua licht. Het is eigenlijk een studioflitser in de body van een reportageflitser. Om het licht te verzachten is gekozen voor een simpele Profoto Translucent shallow S-paraplu. Deze is met een C-stand recht boven het model gehangen, ideaal voor mooie portretfotografie.

Stap 2: camera-instelling

Omdat vooral het hoofd, zonder weinig achtergrond in beeld is bij een karakterportret, werd de camera, een Fujifilm XF 56mm 1.2, ingesteld op f/2.8; dit voor een wat kleinere scherptediepte. Omdat er iets te veel natuurlijk licht was, werd er een 3-stops ND-filter op gezet om controle te blijven houden over het natuurlijke licht. Verder stond de ISO op 160 en de sluitertijd was 1/250 seconde. Voor de lichtmeting heeft Ferry Knijn gekozen voor TTL. Doordat de achtergrond donker was, werd de foto in eerste instantie te licht. Daarom werd de TTL-flitscompensatie op -1.3 stop gezet. Dit was weer iets te veel dus was de uiteindelijke instelling -1.0 stop en toen was het goed. Zo regel je de belichting in de portretfotografie goed.

Stap 3: fotograferen

Je kunt er bij flitsers ook voor kiezen om de instellingen vast te zetten op het moment dat deze goed zijn, door op dat moment om te schakelen naar manueel. De flitser onthoudt de laatst gebruikte instelling. Bij modellen met een petje of hoed op is de rand daarvan altijd een uitdaging. Deze is bedoeld om schaduw over de ogen te creëren als de zon schijnt, maar met portretfotografie wil je dat juist niet.

Stap 4: nabewerking

Bij dit soort foto’s mag je best wel wat contrast en helderheid toevoegen. Pas wel op dat je niet te ver gaat waardoor het lelijk en te veel wordt, maar dit is vanzelfsprekend een persoonlijke keuze. Je kunt doorgaans verder gaan dan bij een normaal portret.

Tips uit het boek

• Kijk goed naar de kijkhoek van de fotograaf. Recht van voren werkt meestal niet mooi in de portretfotografie, draai het hoofd iets naar de zijkant en zorg dat de schouders iets gedraaid zijn.
• Als je model een bril draagt, kun je de spiegeling daarvan weg krijgen door de aloude wet uit de natuurkunde toe te passen: hoek van inval is hoek van uitval. Draai het model een beetje totdat de reflectie is verdwenen. Zorg ook dat de autofocus van de camera op de ogen scherpstelt en niet op het brilmontuur.
• Pas op voor bewegingsonscherpte bij een studioportret. Zorg dat je weet met welke sluitertijd die niet optreedt. Eventueel kun je je ISO iets hoger zetten, maar kijk daarbij uit voor ruis in beeld. Probeer al deze zaken voordat je het model uitnodigt.

Focus op Fotografie: Portretfotografie